Şile Nargile Kafeleri
Haziran 2, 20192020 yılında daha mutlu olmak için uygulayacağım 10 hedef
Ocak 8, 2020Diploma olmadan işe girmek mümkün mü? işe girerken diploma neden istenir? Diploma olmadan işe girilir mi? Bu yazıda üniversite sınav sonuçları açıklandıktan hemen sonra adayları bekleyen ve belki de hayatlarının en zor sorusuna yanıt vermeye çalışacağım. Yazının sonunda sizi bir sürpriz bekliyor, Yükseköğretim Kurumu mezun bilgileri ile Sosyal Güvenlik Kurumu’nun istihdam bilgilerinin analizini bulabileceksiniz.
İstihdam oranı, iş bulma süresi, ücret ortalamaları, nitelik uyuşmazlığı, kamuda işe yerleşme oranı ve Türkiye maaş dağılımı gibi bilgileri içeren istatistikleri yazının sonunda bulabileceksiniz.
İşe girerken diploma neden istenir?
Hangi üniversitede okumalıyım? Hangi bölüm beni mutlu edecek? İstediğim bölümü seçtiğimde gelecekte işsiz kalırsam ne olacak? gibi üniversite adaylarının kafalarını kurcalayan bu sorularla tercih listesi hazırlayan adaylara naçizane tavsiyelerde bulunmaya çalışacağım. Başta şunda anlaşalım ne tercih listesinin ne de sıralamanın önemi yok. Önemli olan tercih edeceğiniz üniversitenin yetkinliklerinin ne kadar güncel olduğu.
Her şeyi üniversiteden beklemek yanlış olur
Diplomanın tek başına sana önemli kapılar açacağını düşünmemelisiniz, iş her zaman kişinin kendisinde bitiyor. Tercih ettiğini bölümü bitirmek belki şimdi sizin gözünüzde büyüyor ama o bölümden şimdiye kadar binlerce mezun var ve kağıt üzerinde hepsi diploma sahibi. Buradaki önemli detay kendini hangi bilgi, beceri ve yetkinliklerle donattığınız.
Sadece kazandığınız üniversitenin verdikleriyle yetinirseniz sıradan olmaktan öteye geçemezsiniz. Maalesef üniversiteler hala içerik odaklı bir müfredata sahip ve istisnalar hariç uygulama tarafında oldukça zayıf bir ilerleyiş söz konusu, her ne kadar size pazarlarken uygulamaları ön plana çıkarsalar da işin aslı pek öyle değil.
Günümüzde becerilerin, duygusal ve sosyal zeka ile yetkinliklerin daha önemli olduğunu fark edemediklerini düşünüyorum. Müfredatta kağıt üzerinde yer alsa da takım çalışması, problem çözme, sunum teknikleri ya da iletişim becerisinin geliştirildiği bir ders ve konu görmek pek mümkün görünmüyor.
Üniversite Kazananlara Tavsiyeler
Diploma olmadan işe girmek mümkün mü? Diploma olmadan işe girilir mi?
Günümüzde diploma önemli bir anahtar. İş ilanlarını incelerseniz genellikle üniversite mezunu ve bir/birkaç bölüm şartını görürüz hatta bazı durumlarda bazı üniversitelerin isimlerini bile görmemiz mümkün. Bazı öğrenciler üniversite diploma sahibi olmadan da başarılı olabilir ama bu noktada kişisel gelişim yani kişinin kendine yaptığı yatırım ön plana çıkar. Uç bir örnekten yola çıkacak olursak günümüzde Google’da çalışanların %10-15′ i üniversite diplomasına sahip değil. Kendimize dönecek olursak, Türkiye’de pek çok örneğini kendi etrafımızda da gördüğümüz gibi üniversite diplomasına sahip olup iş bulmakta zorlanan kişiler var çünkü yeterli vasfa sahip değiller.
Diploma başlangıç için bir anahtar ama kariyerinize yön verecek ve sizi geliştirecek olan ise değişimi oldukça hızlı olan dünyaya ayak uydurabilmek. Adaptasyon kadar öne çıkan diğer yetenekler arasında kendi kendine öğrenebilmek, karar verebilme yetisi, stres yönetimi ve zamanı yönetimi. Aslında diplomanızın üzerinde hangi üniversitenin adı yazarsa yazsın sahip olduğunuz diplomanın aktif geçerlilik süresi 5 yıl civarında.
Türkiye şartlarında ise 65 yaşına kadar çalışman gerekiyor, yaklaşık 40 yıllık bir kariyer anlamına geliyor ve yola çıkarken 5 yıllık benzine sahipsiniz. Kariyerinizin kalan 35 yılında kişinin iş tecrübelerini ve kendi kendine kazandığı becerileri bir potada eritebilmesi gerekiyor. Bu noktada güncel gelişmelere adaptasyon şart, yoksa yolda kalmanız işten bile değil.
Burada bir örnek vermek istiyorum. Geçen sene hazırladığımız SEO eğitimi dokümanlarını güncel verilerle karşılaştırırken 1 seneden biraz fazla sürede 40 slaytlık eğitimin 5 slaytının artık güncel olmadığını gördüm. Gelişmeleri takip etmenin önemi bu noktada oldukça önem arz ediyor. aramamotoru.com’da baş yazar olduğum için gelişmeleri sürekli takip etmek zorundayım ve bu da sürekli gelişiyorum manasına geliyor.
Eğitim sisteminin kariyerinize katkıları
Sosyal ve duygusal zeka kavramları artık çok fazla duyduğumuz ve bilmemiz gereken kavramlar haline gelirken eğitim sistemimizin müfredatı hala ezberci bireysel eğilimli ve salt bilgi odaklı. Burayı sınavlarda Pi sayısını 3,14 alıp kolay işlem yaparken gerçek hayattaki hesaplamalarda Pi sayısının kalan kısmını görmezden gelememeye benzetiyorum.
Diploma sahibi olduktan sonra başarılı olmanız gereken ilk nokta iş görüşmesi yani mülakat. Okullarda bununla ilgili ne kadar bilgi sahibi olabiliyoruz hiç düşündünüz mü? O mülakatta genellikle iş ilanında yazan analitik düşünme kabiliyeti, müzakere yeteneği, takım çalışmasına yatkınlık gibi yeteneklerinizi doldurduğunuz form, çoklu mülakat ve bireysel görüşmelerdeki sorularla anlamaya çalışıyorlar.
Kaç tane yeni mezun bu konuda bilgi sahibi ve potansiyel yeteneğinin farkında? Öğrenciler okullarında bireysel bir yarışın içerisinde not odaklı bir eğitime tabi tutulurken bu detayları yakalamayı başaran bir avuç öğrenci öne çıkmayı başarabiliyor.
Üniversite sınavını kazanmak bir son değil, bir başlangıç
Diploma olmadan işe girmek mümkün mü? sorusuna yanıt vermeye çalışıyorum ama bir adım öncesine de değinmeden edemeyeceğim. Özellikle lise hayatı boyunca büyük bir yarış içerisinde yer alan öğrencilerde sanki üniversite sınavını kazanınca her şey bitmiş olaylar bir silsileyi izleyerek kendi kendine tamamlanacakmış havası hakim. Peki üniversiteye kapağı atmakla iş bitiyor mu? Hayır, kazın ayağı öyle değil işte.
Üniversite daha fazla kendinizi değerlendirme imkanınız olan, daha fazla kişiyle mücadele etmeniz gereken ve aslında hayata ve hayatın gerçeklerine hazırladığınız yer. Asıl hayat üniversiteyi kazandıktan sonra başlıyor.
İş sende bitiyor!
Hayatınız boyunca sizin için önemli olacak aktif öğrenmeyi üniversitede deneyimleyerek iş hayatına 1 – 0 önde başlamak mümkün. Aktif öğrenme için öğrencinin derste veya herhangi bir arkadaş grubunda doğru şekilde tartışabilmesi, farklı kişilerin önünde fikrini belirtme yeteneğini geliştirmesi, soru sormaktan çekinmeyi bir kenara bırakması ve öğrendiği bilgileri nasıl geliştirebileceğini öğrenmeye çalışması diyebiliriz.
Üniversiteye başladığın anda gerçek hayat da başlıyor. İnisiyatif almayı öğrenmezsen, kendini geliştirmek için çaba göstermezsen, öğrencilik yıllarında kendi networkünü oluşturmaya çalışmazsan, en az bir yabancı dil öğrenmezsen yani kendine yeterli yatırımı yapmazsan diploma sahibi vasıfsız bir mezun olabilirsin. Üniversite ortamında tüm imkanları kullanmalı ve kariyeriniz başladıktan sonra daralacak sosyal hayatınızda sıkışık zamanlara bırakmadan pek çok şeyi halletmelisiniz.
Hemen yukarıda belirttiğim inisiyatif alma, kendini geliştirme, network oluşturma, yabancı dil öğrenme gibi temel adımları attığınızda diploma sizin için iyi bir kariyere götüren ilk anahtar olmaktan öteye gitmez. Yetkinliklerinizi geliştirdiğiniz için görüşmeler sonrası kariyer adımlarınıza daha hızlı başlayabilirsiniz. Yetkinliklerinizi ve yeteneklerinizi çok üst düzeyde geliştirebilirseniz o zaman diploma sizin için pek bir önem arz etmeyebilir, yaptığınız iş ve başarınız başkalarının sizi bulmasını sağlar ama belirtmek gerekir ki Türkiye şartlarında diplomanın önemi oldukça yüksek.
Üni-Veri Nedir?
Henüz bilen yok ama yakın zamanda Üni-Veri nedir? araması oldukça popüler olacak. Üni-Veri, ülkemizdeki üniversitelerin bölüm bazında iş bulma sürelerini, ilk bir yıl içindeki istihdam ve kamuda işe girme oranlarını, ortalama ücretlerini, istihdamın sektörel dağılımını ve nitelik uyuşmazlığını ortaya koyan ulusal bir araştırmadır. Başta üniversite tercihi yapacak öğrencilerimizin, üniversitelerde eğitimine devam eden veya yeni mezun gençlerimizin ve profesyonellerin doğrudan yararlanabileceği bir kaynak niteliğindedir. Üni-Veri, Yükseköğretim Kurumu’ndan alınan mezun bilgileri ile Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan alınan istihdam verilenlerinin birleştirilerek analiz edilmesiyle hazırlanmıştır ve 2014-2018 dönemini kapsamaktadır.
Verilere buradan ulaşabilirsiniz: univeri.cbiko.gov.tr
Türkiye istihdam oranı, iş bulma süresi, ücret ortalamaları, nitelik uyuşmazlığı ve kamuda işe yerleşme oranı gibi istatistikleri bulabileceğiniz Üni-Veri çalışması yakında çok fazla konuşacağımız Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı İnsan Kaynakları Ofisi tarafından hazırlanmış.
Bu yazımda elimden geldiğince diploma olmadan işe girilir mi? sorusuna yanıt vermeye çalıştım.